Last van slaaptekort? Wat zijn de gevolgen en oplossingen?

Slaap is noodzakelijk om te kunnen leven. Het lichaam moet kunnen herstellen en tot rust komen. Een goede nachtrust is belangrijk voor het lichamelijk herstel, maar ook voor het geestelijk herstel. Het contact tussen onze hersencellen wordt dan gestimuleerd, waardoor we zaken beter kunnen onthouden. Lees in dit blogartikel meer over de oorzaken en gevolgen van slaaptekort en wat u eraan kunt doen.

Oorzaken van slaaptekort

Slaaptekort is meestal het gevolg van een combinatie van factoren. Er zijn twee hoofdoorzaken te onderscheiden voor slaaptekort:

1. Te weinig slaap

De gemiddelde slaapbehoefte ligt bij volwassenen rond de 7 à 8 uur. Er is geen vaste norm voor het aantal uur slaap dat iemand nodig heeft. Dat verschilt van persoon tot persoon. Sommige mensen, ook wel kortslapers genoemd, hebben voldoende aan 5 uur slaap, terwijl langslapers 10 uur nodig hebben.

Wordt uw biologische klok verstoord (bv. door werken in ploegendienst, jetlag), dan leidt dat tot een verstoord slaap-waakritme. In dat geval is het moeilijk voor u om wakker te worden, wakker te blijven, in te slapen of door te slapen.

U bouwt een slaaptekort op. Een slaaptekort van 1 nacht wordt opgeteld bij vorige slaaptekorten. Er wordt dan een slaapschuld gecreëerd. Die kan niet zomaar ingehaald worden. Te weinig slapen door de week kan bijvoorbeeld niet ingehaald worden door in het weekend langer te slapen.

2. Slechte slaap

Slecht slapen is ook een belangrijke oorzaak van slaaptekort. Veel hangt af van de diepte van uw slaap. Minder diepe slaap leidt tot een slechtere nachtrust. Slaap is noodzakelijk om goed te leven. Het lichaam moet kunnen herstellen en tot rust komen. We spreken over een lichamelijk herstel (met nadruk op spieren, gewrichten en organen), maar ook over een geestelijk herstel (bij afwezigheid van het wakend bewustzijn).

Mogelijke oorzaken van een slechte slaap:

• Stress, piekeren of onvoldoende tot rust komen voor het slapengaan
• Lichamelijke klachten zoals rugpijn of ademhalingsproblemen
• Slaapstoornissen, bijvoorbeeld slaapapneu
• Roken, alcohol of veel koffie drinken of zware maaltijden nuttigen voor het slapen
• Slechte slaapomgeving, zoals geluidsoverlast, licht in de kamer, een slecht bed of een slechte matras

Wat is chronisch slaaptekort?

Af en toe een nacht niet goed kunnen slapen, is niet zo erg. Dat heeft vooral gevolgen voor de dag erna. U voelt zich moe, kunt zich minder goed concentreren of bent wat prikkelbaar. Maar als het slaapgebrek langer aanhoudt, bouwt u een slaapschuld op. Dat resulteert in een chronisch slaaptekort. Chronisch slaaptekort is moeilijk te herstellen, maar moet wel serieus genomen worden. Het is een risicofactor voor bepaalde ziektes.

Slaaptekort: gevolgen

Wat de gevolgen of symptomen van slaaptekort betreft, is er een verschil tussen een kortdurend en een langdurig of chronisch slaaptekort.

Gevolgen van kortdurend slaaptekort

• vermoeid gevoel
• energiegebrek
• veel geeuwen
• prikkelbaar zijn
• verminderd concentratievermogen
• hoofdpijn

Gevolgen van chronisch slaaptekort

• geheugen- en concentratieproblemen
• gebrek aan energie
• slechter humeur, stemmingswisselingen
• aantasting van het spraakvermogen
• lagere reactiesnelheid
• hoofdpijn
• verzwakt immuun- of afweersysteem
• hoge bloeddruk
• depressie
• huidveroudering
• meer kans op hartproblemen
• verhoogd risico op het ontwikkelen van diabetes

Hoe slaaptekort oplossen?

Om een slaaptekort op te lossen, is het belangrijk dat u achterhaalt wat de oorzaak van het slaapgebrek is. Als u de oorzaak niet aanpakt, kan het slaaptekort aanhouden en zal het slaapprobleem alsmaar erger worden. Is stress bijvoorbeeld de oorzaak van uw slaapgebrek, dan moet u proberen de de stress te verminderen, zoals voor het slapengaan een goed boek lezen of een uur sporten om uw hoofd leeg te maken. Het slaaptekort zal dan afnemen.

Het is belangrijk om te letten op een goede slaaphygiëne. Dat betekent dat u aandacht schenkt aan wat uw slaap positief beïnvloedt en zaken vermijdt die uw slaap negatief beïnvloeden. Een regelmatig slaappatroon is daarbij van cruciaal belang. Dat kunt u bereiken door elke dag rond hetzelfde tijdstip te gaan slapen en op te staan. Wijkt u te veel af van uw slaappatroon, dan kan uw interne klok ontregeld raken. Geen zware inspanningen leveren vlak voor het slapengaan en cafeïne of zware maaltijden vermijden ’s avonds zijn ook nuttige tips. Ook slaapt u het best in een donkere, rustgevende slaapkamer en in een goed bed.

Hebt u te kampen met slaaptekort door een slecht bed of een slechte matras? Het Dorsoo ACTIVE+ slaapsysteem biedt dan de oplossing. Door de hydraulische bedbodem en de soepel meebewegende matras slaapt u comfortabel en gegarandeerd anatomisch correct. Wetenschappelijke tests bewijzen dat u op een een Dorsoo ACTIVE+ slaapsysteem ’s nachts 45 % minder draait en keert. Door een gelijke drukverdeling en de comfortabele matras kunnen de spieren maximaal ontspannen, waardoor u dieper slaapt.

Slaapmiddelen lijken misschien een gemakkelijke oplossing bij slaapproblemen. Maar onderzoeken (Cochrane, 2012) hebben aangetoond dat de medicatie slechts tijdelijk werkt. Er treedt al gewenning op na één maand, waardoor de dosering telkens verhoogd moet worden. Slaapmiddelen zorgen er ook voor dat de diepte en dus de kwaliteit van de slaap afnemen. Ze zijn bovendien verslavend.

Vindt u geen oorzaak voor uw slaaptekort? Denkt u dat er een onderliggende medische oorzaak is? Of bent u bang voor de gevolgen van het slaapgebrek? Raadpleeg dan een huisarts.